LEED Sertifikası Nedir?
1998 yılında ABD Yeşil Bina Konseyi tarafından yürürlüğe girmiştir. Leadership in Energy and Environmental Design Sertifikası yani Enerji ve Çevre Tasarımında Liderlik Sertifikası diğer yeşil bina sertifika ve programları arasında en büyük, en kapsamlı ve en tercih edilen olanıdır.
LEED Sertifikası Seviyeleri Nelerdir?
Bir inşa projesi LEED sertifikasını almak için karbon, enerji, su, atık, ulaşım, malzeme, sağlık ve iç çevre kalitesini ele alan ön koşullara ve kredilere bağlı kalarak puan kazanılmaktadır. Daha sonra proje GBCI tarafından değerlendirilir ve inceleme sürecinden geçer. GBCI denilen Green Business Certification Inc. Third-party bir çevre ile ilgili çeşitli derecelendirme ve doğrulama sağlayan bir Amerikan kuruluşudur. LEED sertifikası düzeyine karşılık gelen puanlar verilmektedir. Sertifikalı olmak için 40 ile 49 puan arası, Gümüş olmak için 50 ile 59 puan arası, Altın olmak için 60 ile 79 puan arası veya Platin olmak için 80 ile 80 üstü puan alınmalıdır.
LEED Sertifikasının Puanlanması Nasıl Olur?
LEED'in puanlama sistemi toplam 110 puandan oluşmaktadır. Bu puanlar 6 ana kategoriden verilmektedir. Su verimliği (11 puan), konumu ve ulaşım altyapısı (16 puan), sürdürülebilir sahaları (10 puan), malzeme ve yapı kaynakları (13 puan), enerji tüketimi ve atmosfere zararı (33 puan), iç mekân kalitesi (16), inovatif yapısı (6 puan), bölgesel olarak öncelikli olması (4 puan) ve insan sağlığının korunuyor olması (1 puan) gibi kriterler ile değerlendirilmektedir.
LEED Sertifikası ile Hangi Uygulamalara Dikkat Edilmektedir?
Kullanılan suyun azaltılması, işlenmesi ve dağıtımıyla ilgili enerji kullanımının azaltılması önemlidir. İçilebilir su kaynaklarının kullanım israfı azaltılarak mümkün olduğunca alternatif su kaynakları kullanılarak, sera gazı emisyonu azaltılmalıdır.
Aynı zamanda yeni binaların arazi kullanım modelleri iyileştirilmelidir. Örneğin; bina sakinlerinin toplu taşımadan yararlanmalarına olanak tanınmaktadır. Bu sayede tek kişilik araçlardan kaynaklanan sera gazı emisyonlarını azaltılmış olacaktır.
Yeşil altyapı ile bina yerleşimi ve arazi kullanım değişiklikleri, ısı adası etkisi ve kirlilik dahil olmak üzere iklim değişikliğinin enerji ile ilgili olmayan faktörleri azaltılmak istenmektedir. Böylece yapı çevresindeki doğaya yapılan müdahalenin minimum seviyede zarar verecek şekilde organize edilmesi amaçlanmaktadır. Binanın tüm yaşam döngüsü boyunca kullanılan malzeme ve ürünlerin üretilmesi, taşınması, imalatı, dağıtımı ve yok edilmesi sırasında ve inşa sürecindeki atıkların geri dönüştürülmesi ve tekrar kullanılmasını hedeflenmektedir.
Ek olarak, binanın kullanacağı enerjide tasarruf edilerek, sera gazı emisyonunu azaltılacak, sürdürülebilir ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanılacaktır.
Son olarak, hava kalitesinin arttırılması ve yenilenebilir maddelerin kullanılıp kanserojen oranların azaltılması ve bina sakinlerinin ya da kullanıcılarının termal, görsel, akustik, aydınlatma konforu, gün ışığı ve manzaranın sağlandığı yapılar daha çok puan almaktadır.
Leed Sertifikasının Ekonomik Faydaları Nelerdir?
Kurumsal sürecini tamamlamış olan şirket liderlerinin %61’i sürdürebilirlik pazarının her geçen gün iyi yönde geliştiğini düşünmektedir. Aynı zamanda farkındalığın arttığına inanmaktadır. LEED sertifikası ile küresel rekabette avantaj sağlanacağını aşikardır. Sürdürülebilirliğin sağlandığı, toplumsal ve çevresel faydaların sağladığı sertifikasyon süreci ile memnuniyet sağlanmış olunacaktır. LEED ile yatırımcıların gayrimenkul performansları ölçülmektedir. Böylece çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim olarak geçen EDG hedeflerine ulaşmaları sağlanmaktadır.
Yazar:
Çağın Ergün
Kaynakça: