UNEP, Birleşmiş Milletler sistemi içinde sürdürülebilir kalkınmanın çevresel boyutunun tutarlı bir şekilde uygulanmasını desteklemektedir. Ayrıca küresel olarak da çevre için yetkili bir savunucu olarak hizmet eden önde gelen çevre otoritesidir. Merkezi Nairobi'de bulunan UNEP, 1972'de Birleşmiş Milletler İnsan Çevresi Konferansı'nda kurulmuştur. Yalnızca çevreye odaklanan tek Birleşmiş Milletler kuruluşudur. Birleşmiş Milletler’in çevre faaliyetlerini koordine etmektedir. Dünya çapında çevrenin durumu hakkında raporlar üretmektedir. Bununla beraber uluslararası çevre koruması için siyasi ve yasal araçlar geliştirmekte ve ilgili ülkelere danışmanlık hizmetleri sunmaktadır. Artan sorumluluğuna bağlı olarak içinde 7 birime ayrılmıştır. UNEP, çok taraflı çevre sözleşmelerinde kilit rol oynamaktadır. Birçok sözleşmede geçmektedir.
UNEP’in Amacı Nedir?
UNEP, iklim değişikliği, doğa, biyoçeşitlilik kaybı, kirlilik ve atıktan oluşan krizlerin nedenlerini inceleyerek insanlar ve doğa için değişim sağlamaya çalışmaktadır. UNEP, çevresel sürdürülebilirliğin kalkınma ve yatırım planlaması için üye devletleri desteklemektedir. Ülkelere çevreyi korumak ve eski haline getirmek için gerekli araç ve teknolojileri sağlamaktadır. UNEP gelecek nesillerin refah seviyesini arttırmak üzere ülkelere ve toplumlara ilham olmayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda insanların yaşam kalitelerini iyileştirebilmeleri için çevre konusunda liderlik ve ortaklık sağlamayı teşvik etmektedir.
UNEP, sonuçlara dayalı bir yönetim tercih etmektedir. Bu doğrultuda altı stratejik alana göre organize olmuştur. İklim değişikliği ile uyum, azaltım, teknoloji ve finansal gibi konularda ülkelere liderlik sağlayarak onları mücadeleye entegre etmektedir. Düşük karbonlu toplumlara geçişi kolaylaştırmaktadır. İklim biliminin anlaşılması ve yenilebilir enerjiye geçişin kabul edilmesi için farkındalık oluşturmaktadır.
UNEP, krizlerden etkilenen ülkelere çevresel değerlendirmeler yapmaktadır. Çevre yönetiminde yasal ve kurumsal çerçeveye uymaya rehberlik etmektedir. Piyasaların SKA’lar ile uyumlu bir şekilde yönetilmesini ve restorasyonunu kolaylaştırmak adına birçok hizmeti teşvik etmektedir. UNEP, ülke, bölge ve küresel düzeyde sürdürülebilir kalkınmanınsağlanması için gerekli süreçlerin, kurumların, yasaların, politikaların ve programları oluşturulmaktadır. Uygulanma, güçlendirilme ve kalkınma planlamasında çevrenin ana akım haline gelmesi için hükümetler desteklenmektedir.
UNEP, zararlı maddelerin ve tehlikeli atıkların, çevre ve insanlar üzerindeki etkisini en aza indirmek için çaba göstermektedir. Örneğin UNEP, cıva konusunda küresel bir anlaşma için müzakereler başlatmıştır. İnsan sağlığı ve çevreye yönelik riskleri azaltmak için cıva ve SAICM konularında özel projeler yürütmeye başlamıştır. UNEP, doğal kaynakların daha çevre dostu bir şekilde üretilmesi, işlenmesi ve tüketilmesini sağlamak için bölgesel ve küresel çabalara odaklanmaktadır.
Yazar:
Çağın Ergün
Kaynakça:
https://www.un.org/youthenvoy/2013/08/unep-united-nations-environment-programme/
https://www.bmuv.de/en/topics/europe-international/international/united-nations-environment-programme-unep
https://en.wikipedia.org/wiki/United_Nations_Environment_Programme
https://www.unep.org/about-un-environment/why-does-un-environment-matter
https://www.unep.org/about-un-environment/why-does-un-environment-matter