3R, "Reduce, Reuse, Recycle" (Azalt, Tekrar Kullan, Geri Dönüştür) özellikle çevre bilincinin arttığı ve sürdürülebilirlik konusunun önem kazandığı şu günlerde çok konuşulan bir kavram olmaya başlamıştır. Ekolojik dengeyi koruma ve atık yönetimi konusunda yaygın olarak kullanılan bir prensip olmuştur.
Tam Türkçe karşılığı "Azalt, Tekrar Kullan, Geri Dönüştür" değildir. Geri dönüşüm sürecini başından sona kapsayan bir kavram olmuştur. Türkiye'de çevrecilik ve atık yönetimi alanında 3R kavram olarak bilinmekte ve sıkça kullanılmaktadır.
3R kavramının ilk adımı ‘’Azalt (Reduce)’’:
Tüketim alışkanlıkları ve üretim süreçleri gözden geçirilerek varolan atık miktarı azalıtmaktadır. Örneğin; daha az ambalajlı ürünleri tercih etmek, enerji ve su kullanımını azaltmak, tek kullanımlık ürünler yerine kalıcı ve dayanıklı ürünleri tercih etmek, azalan kaynakları dikkatli ve verimli bir şekilde kullanmak bu adım adına önemli bir rol oynamaktadır.
3R kavramının ikinci adımı ‘’Tekrar Kullan (Reuse)’’:
Atık oluşumunu önlemek adına kullanılabilir ürünleri tekrar tekrar kullanılması sağlanmaktadır. Örneğin; plastik şişeleri tekrar doldurarak kullanma, alışveriş poşetleri yerine kanvas torbaları kullanma veya eski eşyaları onararak tekrar kullanma gibi davranışlar bu adım adına önemli bir rol oynamaktadır.
3R kavramının üçüncü adımı ‘’Geri Dönüştür (Recycle)’’:
Atık malzemelerin yeni ürünlerin hammaddesi olarak geri kazandırılmasıdır. Doğal kaynakların tükenmesi ve çevre kirliliğinin azalması adına bu davranış biçimleri elzemdir. Örneğin; cam, kağıt, metal ve plastik gibi malzemelerin geri dönüşümü bu adım adına önemli bir rol oynamaktadır.
Çevre dostu uygulamalara önem veren ve çevresel sürdürülebilirliği destekleyen şirketlerin sayısı dünya genelinde her geçen gün artmaktadır. Gerek Türkiye'de gerek diğer ülkelerde, 3R terimini kullanan şirketler, çevresel sorumluluklarını yerine getirmek için kullanmaktadırlar. Türkiye'de de çevre bilincinin günbegün artması ile birlikte, çevre dostu uygulamalar ve sürdürülebilirlik prensipleri değerli bir hale gelmiştir. Bu çerçevede, 3R prensibi gibi temel çevreci ilkelikler, çeşitli platformlarda ve kampanyalarda yer almaktadır. Atık azaltma, geri dönüşüm, ve tekrar kullanım gibi kavramlar, Türkiye gibi çevre bilinci gelişen bir toplumda güncel terimler olacak ve her geçen gün bu kavramlara yönelik eylemler artacaktır.
Türkiye'de çevrecilik ve atık yönetimi alanında 3R kavramı, giderek daha fazla şirket ve kurum tarafından benimsenmekte ve uygulanmaktadır. Çevre dostu uygulamaların yaygınlaşması ve sürdürülebilirlik bilincinin artmasıyla birlikte, 3R prensibine dayalı çevre koruma çabaları her geçen gün daha da güçlenmekte ve toplumun çevre bilinci olumlu yönde etkilenmektedir. Böylece, gelecek nesillere temiz, sağlıklı ve yaşanabilir bir dünya bırakmak adına adımlar atılmakta ve çevre konusunda farkındalık oluşturulmaktadır.